Dansers maakten melding van ernstig wangedrag, seksueel misbruik, systematische vernedering en manipulatie in de danssector. Wat maakt dat grenzen overschreden worden?
“Het is een hele mooie wereld aan de buitenkant. Maar aan de binnenkant is het niet altijd even mooi. Dat is ook deels wat dansen is. Je verkoopt een plaatje. Er zullen heel veel mensen zijn die zeggen ‘maar je komt zo zelfverzekerd over op de vloer’. Ik kan gewoon heel goed acteren, maar het betekent nog niet dat ik me zelfverzekerd voel. Dat betekent nog niet dat de opmerkingen die gemaakt werden, niet aankwamen.”
Ik denk dat mensen bang zijn voor wat het teweeg kan brengen als je erover praat.
Désirée, voormalig stijldanser
Het opengooien van je persoon, van wie je bent, van wat je wil laten zien en de emotie die je in de dans wil stoppen maakt dat een onveilige situatie kan ontstaan waar een trainer misbruik van kan maken. Op het moment dat je in een afgesloten ruimte bent waar geen sociale controle of geen controle in algemene zin is, dan kunnen dat gevaarlijke momenten zijn. Want het feit dat jij een norm opzij moet zetten om nieuwe dingen te leren of om een nieuwe vertaalslag in emotie te maken, maakt dat je kwetsbaar bent.
Je ervaart niet dat mensen over je grenzen heengaan. Dat gebeurt je, dat overkomt je. Je zit in een dynamiek waarin je dat accepteert, omdat je afhankelijk bent van een ander.
Christian, voormalig professioneel danser
“Je bent een artiest dus je moet niet alleen met je lichaam, maar ook met je emotie en je gevoel dansen. Trainers willen al jouw leed en verdriet, je verleden en je levenservaring, hoe jong je ook bent, op de vloer zien. Het gevaar daarvan is dat trainers onder het mom van kunst en professioneel dansen zo diep gaan dat ze eigenlijk bezig zijn op het gebied waar therapeuten bezig zijn. En dat is gevaarlijk. Dit creëert een ongezonde machtsverhouding.
Maar kun je dat verantwoorden als je daar niet voor opgeleid bent? Ik denk het niet.”
Er zijn geen regels, er is geen regelement. Er zijn meldpunten, maar dat voelt niet veilig.
Kim, voormalig professioneel danser
“Hoe raak je aan, op welke manier raak je aan? Want te lang aanraken kan ook al iets betekenen. Hoe kijk je naar iemand? Hoe geef je je grenzen aan? Wat we ook zien is dat sommige dansers zeggen: doordat ik moet uitvoeren wat een ander heeft bedacht, komt er een filter te liggen, bijvoorbeeld op mijn eigen gevoelens. Maar wie ben ik nog? En kun je dat dan aangeven wie je bent?”
Wat als iemand zich ergens niet prettig bij voelt? Kun je dat aangeven, of lig je dan uit de groep?
Marjan Olfers, onderzoeker